
Simon Stevin, postuum portret. | Leiden, Universiteitsbibliotheek, Douza-archief.
Simon Stevin
De blik van de wetenschap
Simon Stevin is een wetenschapper. Rond 1600 houdt hij zich bezig met onder andere wiskunde en natuurkunde. Hij vindt ook oplossingen voor allerlei praktische problemen.
Stevin verzamelt kennis door de dingen wetenschappelijk te onderzoeken. Hij doet proeven en tests om uit te zoeken hoe iets werkt. Hij kijkt aandachtig naar de dingen om te zien hoe ze zijn. Zo zorgt hij voor nieuwe ideeën in de wetenschappen. Bijvoorbeeld:
- Hij leert mensen in Europa rekenen met het tiendelig stelsel.
- Hij bedenkt nieuwe Nederlandse woorden in de wetenschappen. Bijvoorbeeld ‘wiskunde’ en ‘scheikunde’.
- Hij verbetert de manier waarop sluizen werken.
Hij is een van de eersten die het eens is met Copernicus. Die zei dat de aarde rond de zon draait. Tot die tijd dachten mensen dat de zon rond de aarde draait.

Antwerpen, Collectie Stad Antwerpen, Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience, Flandrica, G 50187.
In De Thiende (1585) formuleerde Stevin de rekenregels voor decimale getallen en besprak hij de praktische toepassingen ervan. Stevin maakte met zijn werk een einde aan het gebruik in Europa van de Romeinse cijfers waarmee het moeilijk rekenen is.
De blik van de wetenschap
Rond 1586 doet Stevin een proef. Hij gaat boven op de toren van een kerk staan. Hij laat tegelijk twee bollen naar beneden vallen. De ene bol is zwaarder dan de andere. De bollen vallen tegelijk op de grond. Zo bewijst Stevin dat de theorie van Aristoteles niet klopt. Die zei dat zware dingen sneller vallen.
Nieuwe manieren van onderzoek
Stevin laat met zijn proef ook zien dat proeven belangrijk zijn voor de wetenschap. Een theorie moet altijd getest worden.
Hij zegt ook ‘een wonder is geen wonder’. De wetenschap kan de dingen die gebeuren in de natuur verklaren. En dan zijn het geen wonderen meer.
Stevin, en ook onder anderen de arts Andreas Vesalius en de cartograaf Gerard Mercator vernieuwen in de jaren 1500 de manier waarop we tot nieuwe kennis komen. Ze doen onderzoek op een nieuwe manier. Ze bedenken ook nieuwe manieren om de wetenschappen te gebruiken in het dagelijkse leven.
Focuspunten
Ontdek nog meer over dit onderwerp
Non-fictie
Vlaanderen in 100 kaarten
Davidsfonds, 2015.
Anatomia: de ontdekking van het menselijk lichaam in de Lage Landen (16de tot 18de eeuw)
Davidsfonds, 2017.
Mercator, de man die de wereld in kaart bracht
Ambo/Anthos, 2003.
Leuven en zijn colleges: trefpunt van intellectueel leven in de Nederlanden (1425-1797)
Sterck & De Vreese, 2021.
Wonder en is gheen wonder: de geniale wereld van Simon Stevin 1548-1620
Davidsfonds, 2003.
Simon Stevin, wetenschapper in oorlogstijd 1548-1620
Aspekt, 2007.
Wereldtheater. De geschiedenis van de cartografie
Athenaeum-Polak & Van Gennep, 2018.
Simon Stevin van Brugghe (1548-1620): hij veranderde de wereld
Sterck & De Vreese, 2020.
Wereldwijs: wetenschappers rond Keizer Karel
Davidsfonds, 2000.
Vesalius, het lichaam in beeld
Davidsfonds, 2014.
XVI. De zinderende 16de eeuw: Habsburgers, heksen, ketters & oproer in de Lage Landen
Borgerhoff & Lamberigts, 2021.
Fictie
Suske & Wiske. De mollige meivis (nr 93)
Standaard Uitgeverij, 1975.
Vesalius, een beroemd anatoom gevangen in de intriges van het Spaanse hof
Davidsfonds, 2014.
Andreas: de fictieve autobiografie van Vesalius, de grootste anatoom aller tijden
Van Halewyck, 2014.
Tussen god en de zee: roman over het leven en werk van Gerard Mercator
Kramat, 2004.