Paula Sémer
Televisie als venster op de wereld
Zaterdag 31 oktober 1953. Enkele honderden gezinnen kijken naar de eerste programma’s ooit op de Vlaamse televisie. Eerst komt het nieuws, dan het weerbericht. Daarna een grappig toneelstuk met Paula Sémer. Sémer is een jonge actrice. Zij wordt heel beroemd. En de televisie krijgt een vaste plaats in huis.
Paula Sémer werkt eerst voor de radio. Later werkt ze voor televisie. Ze presenteert het eerste televisie-programma voor kinderen. Later presenteert ze programma’s voor vrouwen.
Vanaf 1954 presenteert Paula Sémer het programma Penelope. In 1964 toont dat programma een bevalling. Sommige mensen reageren boos. ‘Moet je een bevalling op tv tonen?’ vragen ze zich af. Maar Sémer vindt het belangrijk om ook persoonlijke dingen op televisie te brengen. Zoals seks, borst-kanker, de pil en het condoom.
Ook als Sémer niet op televisie is, verdedigt ze de rechten van vrouwen. Ze spreekt bijvoorbeeld over seksismeAls mensen je anders behandelen omdat je man of vrouw bent. .
Brussel, VRT.
Televisiezenders zonden in de beginjaren slechts enkele uren per dag uit. Tijdens de overige uren moest de kijker het stellen met een testbeeld.
Televisie als venster op de wereld
In 1953 hebben weinig mensen een televisie. Daarom heeft het eerste tv-programma nog niet veel kijkers. Maar in de jaren 1960 en 1970 hebben steeds meer mensen een televisie. De televisie wordt belangrijk.
Kijken naar de wereld
Op de televisie zien mensen beelden vanuit de hele wereld. Bijvoorbeeld beelden van de oorlog in Vietnam. Dat is de eerste oorlog die elke dag op televisie komt. Door die beelden komen er in de hele wereld protesten tegen de oorlog. Ook in Vlaanderen.
Voor jong en oud
De televisie brengt nieuws en plezierige programma’s. Veel kinderen kijken naar De Fabeltjeskrant. Of naar series zoals Kapitein Zeppos. Volwassenen kijken graag naar een show of een quiz op de zendersEen organisatie die radio- of tv-programma’s uitzendt. van Nederland.
Focuspunten
Brussel, VRT.
Terry Verbeeck was als Tante Terry (1931-2018) een pionierster van jeugdprogramma’s. Samen met Paula Sémer was ze ook een van de eerste omroepsters.
De zender van de overheid
Tot 1989 is er maar één zender in Vlaanderen. Die heet BRT, of Belgische Radio en Televisie. BRT is een zender van de overheid. Die vindt programma’s met nieuws en serieuze informatie belangrijk.
BRT maakt programma’s voor volwassenen en programma’s voor kinderen. Ook voor kinderen is informatie belangrijk, vindt BRT. In 1962 begint BRT daarom met school-televisie: televisie-programma’s voor in de klas.
In het begin presenteert Paula Sémer veel programma’s. Later worden ook andere presentatoren bekend. Bijvoorbeeld Maurice De Wilde. Hij is een journalist. Hij maakt in de jaren 1980 een programma over mensen die met Duitsland samenwerkten in de Tweede Wereldoorlog.
Algemeen Nederlands
De BRT vindt de Nederlandse taal belangrijk. Vlaamse kijkers spreken vaak alleen dialect. De BRT wil dat alle Vlamingen ‘algemeen Nederlands’ kunnen spreken. Want dan kunnen alle Vlamingen elkaar begrijpen.
Met het programma Hier spreekt men Nederlands leren Vlamingen de uitspraak en woorden van dat algemene Nederlands. We noemen dat de standaard-taal. Dat is het Nederlands dat we horen in het nieuws.
Vilvoorde, VTM.
De komst van VTM in 1989 betekende het einde van het monopolie van de publieke omroep in Vlaanderen. Bekende Vlamingen Koen Wauters en Francesca Van Thielen tijdens de openingsshow van VTM, 1 februari 1989.
VTM en andere zenders
Veel Vlamingen vinden de programma’s van BRT saai. Daarom kijken ze naar de televisie van Nederland. Tot er in 1989 een tweede Vlaamse zender komt: VTM.
Het nieuws van zender VTM is anders dan het nieuws van BRT. VTM heeft veel aandacht voor nieuws uit Vlaanderen. En VTM laat vaak ‘gewone mensen’ spreken. Dat heeft succes. Er komen nieuwe soorten programma’s, zoals de muziekshow Tien om te zien. Vlaamse zangers en muzikanten krijgen meer aandacht.
Reclame op tv
VTM is populair. De zender verdient veel geld met reclame. Al gauw komen er nog andere zenders. Ook zij krijgen geen geld van de overheid, maar wel van reclame. Daarom zijn het commerciële zenders.
Ook BRT verandert. In 1998 krijgt die een nieuwe naam: Vlaamse Radio en Televisie of VRT.
Veel soorten televisie
Vandaag heeft Vlaanderen verschillende zenders. Er zijn regionale zenders, commerciële zenders én zenders van VRT (één, Ketnet, Sporza, Canvas).
Vlamingen kijken niet meer op een vast uur naar een programma. Ze kijken wanneer ze er zin in hebben. Ze kijken ook vaker naar films en programma’s via het internet.
Ontdek nog meer over dit onderwerp
Penelope
Bron: VRT archief – 7 jan 1965
Histories – de magie van het jeugdfeuilleton
Bron: VRT archief – 15 apr 2004
Ten huize van … Julien Schoenaerts
Bron: VRT archief – 20 feb 1995
Rode Loper
Bron: VRT archief – 17 feb 2010
Journaal
Bron: VRT archief – 8 jun 2021
Histories – Alles in het klein
Bron: VRT archief – 16 okt 2003
Non-fictie
Blijven kijken! Vijftig jaar televisie in Vlaanderen
Lannoo, 2003.
De golden Sixties: hoe het dagelijks leven in België veranderde tussen 1958-1973
Manteau, 2022.
Publieke televisie in Vlaanderen. Een geschiedenis
Academia Press, 2007.
De magie van radio en televisie
Ludion, 1997.
Nieuws op televisie: televisiejournaals als venster op de wereld
Acco, 2005.
Lang leve de tv. 60 jaar televisie
Hannibal, 2013.
Het nieuwe tv-kijken: een positieve kijk op televisie in Vlaanderen: het model Vlaanderen Inc
LannooCampus, 2014.
Kinderen van Zeppos. De magische jeugdfeuilletons van de BRT
Standaard Uitgeverij, 2021.
Studio Tarara
Over de beginjaren van de commerciële televisie in Vlaanderen (2019)