De vrijmaking van de Schelde
Antwerpen, poort naar de wereld
In de jaren 1600, 1700 bestaan de Lage Landen uit twee aparte delen: een zuidelijk deel (ongeveer het huidige België) en een noordelijk deel (ongeveer het huidige Nederland). Antwerpen is een haven in het zuidelijke deel. Boten varen van de zee naar Antwerpen via de Schelde. Maar eerst moeten ze tolGeld dat je moet betalen om een weg, rivier of brug te mogen gebruiken. betalen aan het noordelijk deel van de Lage Landen. De tol maakt het duurder om spullen uit het buitenland per boot naar Antwerpen te brengen. Dat is slecht voor de haven.
In de jaren 1800 gaat het beter met de haven van Antwerpen. De stad en de overheid maken de haven groter en beter. Er komt weer meer handel. In 1863 onderhandelen de Belgische en Nederlandse overheden over de tol. Vanaf 1863 moeten boten die niet meer betalen. Op 1 en 2 augustus 1863 is het daarom groot feest in Antwerpen.
Antwerpen, FelixArchief, 2004#2738.
Twee stoomschepen aan de Antwerpse Rijnkaai rond 1900. In de tweede helft van de 19e eeuw vervingen stoomschepen de zeilschepen. Vanaf de jaren 1950 domineerde de dieselmotor.
Antwerpen, poort naar de wereld
Vanaf de jaren 1850 komen steeds meer schepen naar de haven van Antwerpen. Die schepen worden ook steeds groter.
De stad Antwerpen en de overheid van België geven veel geld om de haven te verbeteren.
- Er komen dokken, waar boten steenkool of graan in- en uitladen.
- Er komen kranen om goederen op en van schepen te laden.
- Er komen opslag-plaatsen om goederen in te bewaren.
- Er komen spoorwegen om goederen over land van en naar de haven te brengen.
Spullen voor de hele wereld
In de haven van Antwerpen komen veel schepen met eten aan. Er komen ook belangrijke grond-stoffen voor fabrieken binnen, zoals steenkool en ijzer. En vanuit Antwerpen vertrekken schepen met de spullen die in België gemaakt zijn. Dat zijn vooral spullen van ijzer en staal.
Vanaf de jaren 1950 voert Antwerpen ruwe olie in. Er komen heel wat fabrieken die de olie bewerken tot brand-stoffen en kunst-stoffen, zoals plastic.
In de jaren 1970 groeit de haven nog meer. Er komen containers uit de hele wereld aan. Die worden in Antwerpen bewaard en dan verder vervoerd. Over zee, in grote schepen, maar ook steeds vaker over land, met vrachtwagens. Dat zorgt voor veel verkeer op de weg. Er zijn lange files.
Ook komen er steeds meer drugs aan via de haven. Dat zorgt voor grote problemen.
Focuspunten
Ontdek nog meer over dit onderwerp
Labyrint – Haven van Antwerpen
Bron: VRT archief, Felixarchief Antwerpen e.a. – 26 maa 1985
Red Star Line – Het vertrek
Bron: VRT archief, Offworld Eklektik Productions – 1 okt 2013
Vlaanderen Vakantieland
Bron: VRT archief, Red Star Line Museum e.a. – 5 okt 2013
Terug naar Oosterdonk
Bron: VRT archief, Canvas en KRO en Favourite Films – 1 nov 1997
Non-fictie
Red Star Line Antwerpen, 1873-1934
Davidsfonds, 2013.
Het red star line museum Antwerpen: over miljoenen mensen en één droom
Ludion, 2014.
CMB 125. Navigeren door een wereld in verandering
CMB, 2020.
Strijd om de stroom. Een politieke geschiedenis van de Schelde
Davidsfonds, 2013.
Fictie
La nouvelle Carthage
Espace Nord, 2015.
Het dwaallicht
Polis, 2018.
Het land dat nooit was: een tegenfeitelijke geschiedenis van België
De Bezige Bij, 2015.
Suske en Wiske, Sterrenrood (nr. 342)
De Standaard, 2014.
Suske en Wiske. Het Verdronken Land (nr. 234)
De Standaard, 2000.
Nu kijken
Bijkomend kijk/luister materiaal
Terug naar Oosterdonk
Over het verdwijnen van de polderdorpen door de uitbreiding van de haven (1997)
Over Water
Speelt zich af in de Antwerpse haven (2018-2020)