Het bankbiljet van 5 euro bevat een symbolische brug als afbeelding. De euro overbrugt de verschillen tussen de lidstaten. (iStock)
De euro
Europese integratie
Nieuwjaar 2002. Overal in het land staan lange rijen mensen aan de geld-automaten. Voor het eerst kan je namelijk euro’s afhalen. De mensen zijn benieuwd naar de nieuwe geld-briefjes.
Voor de komst van de euro heeft elk land in Europa zijn eigen soort geld. In België betaal je bijvoorbeeld met franken, in Nederland met guldens en in Duitsland met marken. Dat is niet altijd handig.
In 1992 maken twaalf landen van Europa samen een plan. Ze willen een Europese Unie worden: een organisatie van landen die heel goed samenwerken met elkaar. Een belangrijk onderdeel van hun plan is: in alle twaalf landen hetzelfde soort geld. Zo willen ze tonen dat de landen van Europa bij elkaar horen.
Veranderen van geldsoort is heel ingewikkeld. Zeker als het in twaalf landen tegelijk moet gebeuren. Daarom duurt het tot 2002 voor de euro er echt komt. In de volgende jaren sluiten steeds meer landen aan. Vandaag is de euro de munt in 20 van de 27 landen van de Europese Unie.
European Commission Audiovisual Library.
De ondertekening van de verdragen van Rome in de Capitolijnse musea op 25 maart 1957. Minister van Buitenlandse Zaken Paul-Henri Spaak (eerste rij, vooraan) vertegenwoordigt België.
Europese integratie
Na de Tweede Wereldoorlog is er veel schade in Europa. Veel gebouwen, wegen en fabrieken zijn kapot. De landen willen die schade snel herstellen. En ze willen geen oorlog meer. Daarom gaat een aantal Europese landen samenwerken.
Vanaf 1951 werkt België samen met Nederland, Luxemburg, Frankrijk, Italië en West-DuitslandIn die periode is Duitsland verdeeld in twee landen: West-Duitsland en Oost-Duitsland. . De zes landen maken afspraken over de zware industrie van steenkool en staal. Dat is een belangrijk moment. Want voor 1951 beslissen de landen alles zelf over hun industrie.
Steeds meer samenwerking in Europa
In 1957 gaan de zes landen nog meer samenwerken. Ze richten een nieuwe organisatie op. Eerst heet die organisatie de Europese Economische Gemeenschap of EEG. Later gewoon de Europese Gemeenschappen of EG. Er komen ook nieuwe landen bij. De landen van die organisatie kunnen makkelijk producten kopen en verkopen aan elkaar. Grenzen worden minder belangrijk. Mensen en spullen kunnen steeds makkelijker reizen door de landen van de EG.
In 1992 verandert de EG in de Europese Unie, of de EU.
Focuspunten
Belga Image.
De val van de Berlijnse Muur op 9 november 1989 bracht een nieuwe wending in de geschiedenis van de Europese integratie.
Nieuwe landen in de EU
Na de Tweede Wereldoorlog is Europa verdeeld in twee groepen van landen: het oosten en het westen. Het oosten is communistisch, het westen is kapitalistisch. Tussen de twee groepen is er weinig contact. Er loopt een grens tussen het oosten en het westen. Die wordt streng bewaakt en je kan er bijna niet voorbij: het IJzeren Gordijn.
De EU wordt groter
Na 1989 valt het IJzeren Gordijn weg. De landen van Oost-Europa kunnen opnieuw samenwerken met de landen van West-Europa. Zij willen ook bij de EU. De EU vindt dat goed. Maar de landen van Oost-Europa moeten nog wel even wachten. Zo kunnen ze hun wetten en hun economie veranderen. Dat is nodig om lid te worden van de EU.
In 2004 komen acht landen uit het oosten van Europa bij de EU. Dat is goed voor de economie. Bedrijven uit meer landen kunnen nu gemakkelijk handel voeren met elkaar.
Niet iedereen is blij
Veel fabrieken in het westen verhuizen naar het oosten van Europa. Daar krijgen arbeiders lagere lonen. Arbeiders uit het oosten komen dan weer werken in het westen. Bijvoorbeeld in de bouw en in de landbouw.
Niet alle mensen vinden dat goed. Sommige arbeiders in het westen van de EU zijn boos. Want er is nu minder werk in hun eigen land. Zij zien de arbeiders uit Oost-Europa als concurrentenMensen of bedrijven zijn concurrenten van elkaar als ze hetzelfde doen of hetzelfde product verkopen. Ze hebben daarom dezelfde klanten. .
Brussel, Samyn and Partners.
In het Europagebouw in Brussel, ook wel eens het ‘ei’ genoemd, vergaderen de Europese Raad en de Raad van Ministers.
Brussel, hoofdstad van Europa
Samenwerken betekent: veel vergaderen. De landen van de Europese organisaties vergaderen dus vaak. In het begin zijn er vergaderingen in Brussel, Luxemburg of Straatsburg in Frankrijk. Vanaf 1957 is Brussel de belangrijkste plek om te vergaderen. Politici kunnen er gemakkelijk geraken met de auto, met de trein of met het vliegtuig. De stad ligt ook vlak bij Frankrijk en Duitsland, twee belangrijke landen van de EU. Zo wordt Brussel een soort van hoofdstad van de EU. Ook al heeft de EU geen officiële hoofdstad.
Brussel, stad van internationale organisaties
In 1969 komt ook de hoofdzetel van de NAVOIn de NAVO werken de legers samen van verschillende landen in Europa en Noord-Amerika. in Brussel. Zo wordt de stad nog belangrijker.
Brussel is een belangrijk politiek centrum. Dat zie je aan alles. Er wonen duizenden journalisten en medewerkers van buitenlandse organisaties. Er zijn grote gebouwen in de Europese wijk, zoals het gebouw van de Europese Commissie en de gebouwen van het Europees Parlement.
Ontdek nog meer over dit onderwerp
Journaal
Bron: VRT archief – 18 dec 2001
Het Mirakel van Schuman
Bron: VRT archief – 18 nov 2022
Het Mirakel van Schuman
Bron: VRT archief – 6 apr 2022
Histories – Paul Henri Spaak, een man van de macht
Bron: VRT archief en EBU News Exchange – 4 mei 2000
Non-fictie
Het belang van geld. Een alternatieve wereldgeschiedenis
Hollands Diep, 2019.
Europa in woelig water. Van eurocrisis tot coronacrisis
Davidsfonds, 2021.
Na de oorlog: een geschiedenis van Europa sinds 1945
Contact, 2006.
Een naoorlogse achtbaan. Europa 1950-2017
Spectrum, 2018.
In Europa. Reizen door de twintigste eeuw
Atlas, 2006.
Grote verwachtingen: in Europa 1999-2019
Atlas Contact, 2019.
De Europese Unie
Schoolsupport, 2021. (9+)
De Europese Unie in een notendop
Bert Bakker, 2011.
Waarom Europa? Kleine geschiedenis van een groot project
LannooCampus, 2022.
Europa in alle staten: Zestig jaar geschiedenis van de Europese integratie
Vantilt, 2013.
De passage naar Europa: geschiedenis van een begin
Historische Uitgeverij, 2009.
Hoe Europa ons leven beïnvloedt
Standaard Uitgeverij, 2008.
Dit is Europa. De geschiedenis van een unie
Borgerhoff & Lamberigts, 2021.
Fictie
De hoofdstad
De Arbeiderspers, 2018.
Neem bijvoorbeeld graniet: de Europese grondwet in verzen
De Bezige Bij, 2011.