Reuzenstoet.

In 2012 maakt reuzin Fatima samen met tal van andere nieuwe reuzen haar intrede op de Reuzenstoet van Borgerhout | Fotograaf Bert Stephani.

Migratie
Lees dit artikel in:
2012
Lees voor

De wereld in Vlaanderen

Elk jaar is er in Borgerhout een stoetEen feestelijke wandeling, met veel mensen in speciale kleding. . In de stoet lopen mensen, verkleed als reus. 300 jaar lang zijn het dezelfde reuzen, elk jaar opnieuw. Maar in 2012 komen er nieuwe reuzen in de stoet.

Lees voor

De Reuzenstoet in Borgerhout is een oude traditie. Rond het jaar 2000 is de stoet niet meer zo populair. De stoet is al 300 jaar hetzelfde, maar Borgerhout is veranderd. Er wonen nu mensen uit veel verschillende landen. Of mensen met ouders of grootouders uit andere landen.

In 2012 verandert de stoet. Mensen uit Borgerhout maken zelf nieuwe reuzen. Die reuzen zijn heel verschillend. Een reuzin draagt bijvoorbeeld een hoofddoek. Veel jonge en nieuwe inwoners van Borgerhout komen kijken. De reuzenstoet wordt opnieuw populair.

Klein Kasteeltje.

Gent, Amsab-ISG, fotograaf Philippe Dijkmans.

Sinterklaasfeest voor kinderen in het Klein Kasteeltje in Brussel, 9 december 1989. Het Klein Kasteeltje, een 19e-eeuwe legerkazerne, was na de Tweede Wereldoorlog voor vele duizenden Belgen de eerste kennismaking met de militaire dienstplicht. Vanaf 1986 is het Klein Kasteeltje een opvangcentrum voor vluchtelingen, meteen het grootste en oudste opvangcentrum van België.

Lees voor

De wereld in Vlaanderen

Mensen verhuizen vaak. Soms binnen een land, van de ene streek naar de andere. En soms verhuizen ze naar een ander land. Als groepen mensen verhuizen, spreken we over migratie. Migratie gebeurt vaak naar een streek waar er veel werk is.

In de jaren 1800 zijn veel mensen in Vlaanderen arm. Er zijn weinig goede jobs. Er komen in die tijd weinig mensen uit andere landen naar Vlaanderen. Veel Vlamingen worden zelf migrant: ze gaan weg uit Vlaanderen.

Migratie naar Vlaanderen

Na de Tweede Wereldoorlog is er wel veel werk in Vlaanderen. Dus komen er veel mensen uit andere landen naar Vlaanderen. We noemen die mensen arbeids-migranten: ze verhuizen voor het werk.

In de jaren 1970 is er minder werk. Toch blijven veel mensen naar Vlaanderen komen. Ze verhuizen bijvoorbeeld omdat het onveilig is in hun land, of omdat hun familie al in Vlaanderen of in België woont.

Een super-diverse regio

Vandaag heeft één op de vier mensen in Vlaanderen een andere afkomst. Vlaanderen is nu een super-diverse regio: een streek met mensen van overal in de wereld.

Focuspunten

Vreemde biechtvader.

Eisden, Stichting Erfgoed Eisden, fotograaf Robert Szostek.

Biechten in een vreemde taal. Houten bordje met schuiflatjes en vermelding van de talen van de beschikbare biechtvaders in de mijncité van Eisden, vanaf 1923 in de noodkerk en sinds 1936 in de Sint-Barbarakerk.

Lees voor

De wereld als een dorp

Er is altijd al contact geweest tussen verschillende delen van de wereld. Mensen kopen en verkopen producten aan elkaar. En ze wisselen ideeën uit. Op die manier worden producten en ideeën verspreid over de wereld. Lange tijd gaat die verspreiding traag. Want reizen is moeilijk en gevaarlijk.

Na de jaren 1500 gaat het veel sneller. Landen van Europa hebben dan koloniesEen gebied in het buitenland dat een land verovert en bestuurt voor zijn rijkdom. in andere delen van de wereld. Daar halen ze grondstoffenMateriaal dat gebruikt wordt om iets te maken. Bijvoorbeeld hout of metaal.  en producten. Europa wordt er heel rijk van. Maar de mensen in de kolonies worden slecht behandeld.

Globalisering

Er komen ook nieuwe manieren om te reizen, zoals betere schepen en later de trein en het vliegtuig. Vandaag zijn er nieuwe manieren om contact te hebben met elkaar, zoals telefoon en internet. Alles is over de hele wereld met elkaar verbonden en snel bereikbaar. Dat noemen we ‘globalisering’.

Door de globalisering kunnen landen hun problemen niet meer alleen oplossen. Daarom gaan landen meer samenwerken met elkaar. Dat gebeurt vooral na de Tweede Wereldoorlog. Er komen internationale organisaties. Die proberen oplossingen te zoeken voor armoede, vluchtelingen en de opwarming van het klimaat.

De globalisering zorgt ook voor nieuwe problemen. Landen vechten om meer macht. En bedrijven verhuizen naar landen met lage lonen.

OKAN.

Antwerpen, Stedelijk Lyceum Lamorinière, 2022, fotograaf Sigrid Spinnox.

De toegenomen diversiteit in de klas stelt scholen voor nieuwe uitdagingen. De kennis van het Nederlands is daar één van. Leerlingen die het Nederlands nog niet machtig zijn, kunnen terecht in de Onthaalklassen voor Anderstalige Nieuwkomers (OKAN).

Lees voor

Diversiteit

Vandaag is Vlaanderen een heel diverse regio. Er wonen en werken mensen uit de hele wereld in Vlaanderen. Dat merk je aan veel dingen. Bijvoorbeeld aan het eten. Zo vinden we pizza, kebab of couscous nu heel normaal. Toch zijn die producten nog niet zo lang gekend in Vlaanderen. Pas na de Tweede Wereldoorlog komt dit nieuwe eten naar hier. Arbeids-migranten uit Italië, Turkije en Marokko brengen ze mee.

Migranten brengen ook nieuwe ideeën en godsdiensten naar Vlaanderen. Vanaf de jaren 1960 wordt de islam bijvoorbeeld een belangrijke godsdienst in Vlaanderen, door de komst van mensen uit Marokko en Turkije.

Belangrijk voor de economie

De migranten zijn belangrijk voor de economie. In sommige soorten jobs zie je heel veel mensen uit het buitenland. Denk maar aan de bouw of de schoonmaak. Migranten of kinderen van migranten doen nu ook steeds vaker andere jobs. Sommigen worden bekend door hun werk in de sport, het theater of de film.

Uitdagingen

Soms zorgt de diversiteit voor problemen. Want het is niet altijd makkelijk om samen te leven met zoveel verschillende mensen. Mensen vinden het soms moeilijk om mensen met andere ideeën en gewoontes te begrijpen. Voor Vlamingen én voor migranten is diversiteit een uitdaging. Scholen, organisaties en overheden proberen zich aan te passen aan de diverse samenleving. De Reuzenstoet van Borgerhout toont aan dat het kan.

Hongaarse vluchtelingen.
Privécollectie Vera Hajtó.

Hongaarse vluchtelingen in Denderleeuw, 1925. Na de Eerste Wereldoorlog werden in België ‘kinderacties’ op touw gezet om kinderen uit het noodlijdende Hongarije tijdelijk op te vangen. Op initiatief van vooral katholieke organisaties kwamen tussen 1923 en 1927 meer dan 20.000 kinderen naar België. Ze verbleven minstens een half jaar bij gastgezinnen en liepen school. Na de Tweede Wereldoorlog, tussen 1946 en 1948, werd de actie op kleinere schaal herhaald.

Pastoor bouwt moskee in tuin.
Leuven, KADOC-KU Leuven, Kerk en Leven.

Kerk en Leven, 18 januari 1968. Dit katholieke weekblad telde jarenlang het hoogste aantal geregistreerde lezers per jaar. In de editie van 18 januari 1968 vertelt pastoor Frans Verachtert (1913-1996) van Hoboken over zijn plannen om de tuin van de parochie ter beschikking te stellen voor de bouw van een moskee. In juli 1972 wordt die ingewijd in de Achturendagstraat, vandaag is ze bekend als ‘Moskeevereniging en Islamitisch-Cultureel Centrum’.

Jaïntempel Wilrijk.
Wikimedia Commons, fotograaf Abdel Sinoctou.

De Jaïntempel van Wilrijk, 2010. Het jaïnisme is een Indiase filosofie en religie, waar de totale geweldloosheid centraal staat. De marmeren Jaïntempel is de grootste buiten India, waar hij werd gebouwd en van waaruit hij naar Wilrijk werd verscheept. Het initiatief tot de bouw ervan kwam van jains die in de Antwerpse diamantsector actief zijn.

Chinatown.
Wikimedia Commons, Callflier001.

Wie de Van Wesenbekestraat dicht bij het station Antwerpen-Centraal doorgaat, wandelt onder een Chinese poort en wordt begroet door leeuwen links en rechts. Hoewel er hier en in de belendende Van Arteveldestraat ook andere Aziatische handelszaken zijn, wordt de wijk als Chinatown aangeduid.

Ontdek nog meer over dit onderwerp

20 jaar klein kasteeltje
Karrewiet

Bron: VRT archief – 13 nov 2006

Amal
Karrewiet – the Walk with Amal

Bron: VRT archief – 6 nov 2021

Geboortecijfers
Journaal

Bron: VRT archief – 31 jan 2023

Asielzoekers
Karrewiet

Bron: VRT archief – 9 maa 2023

Migrantenrapport
Kinderen van de migratie

Bron: VRT archief – 31 aug 2021

Spanje interbellum
Fans of Flanders

Bron: VRT-archief, Borgerhoff & Lamberigts – 8 jun 2014

Weet ik veel – Asiel
#weetikveel

Bron: VRT archief, Dedsit – 24 feb 2022

Non-fictie


Caestecker Frank
Vluchtelingenbeleid in de naoorlogse periode

VUBPress, 1992. 

Chakkar Mohamed (red.)
Dakira. 50 jaar Marokkaanse migratie

Federatie van Marokkaanse Verenigingen, 2014. 

De Gendt Tina
Turkije aan de Leie. 50 jaar migratie in Gent

Lannoo, 2014. 

Huet Leen, e.a.
Ik kom van ver: verhalen van 43 vrouwen van over de hele wereld

Davidsfonds, 2013. (12+) 

Morelli Anne
Geschiedenis van het eigen volk. De vreemdeling in België van de prehistorie tot nu

Kritak, 1993. 

Naegels Tom
Nieuw België. Een migratiegeschiedenis

Lannoo, 2021. 

Regionaal Integratiecentrum Foyer (red.), Raats Jonas, Leonard Ingrid en Vandebroek Hannelore
‘On est là’. De eerste generatie Marokkaanse en Turkse migranten in Brussel 1964-1974

Garant, 2014. 

Vandecandelaere Hans
In Brussel. Een reis door de wereld

Epo, 2012. 

Fictie


Albbdiouni Naima, e.a.
Kif kif: nieuwe stemmen uit Vlaanderen

Meulenhoff/Manteau, 2006. (Verhalenbundel) 

De Cock Michael & Vanistendael Judith
Rosie en Moussa

Querido (reeks kinderboeken, 7+) 

El Azouzi Fikry
Drarrie in de nacht

Vrijdag, 2014. 

Lamrabet Rachida
Vrouwland

Meulenhoff/Manteau, 2007. 

Ouaamari Mohamed
Groetjes uit Vlaanderen

Prometheus, 2020. 

Mijnerfgoed
Afrit 27: een documentaire over 50 jaar migratie

(2014) 

Kinderfilm
Rosie en Moussa

(2018) 

Vluchtelingenwerk Vlaanderen
Bordspel – ‘This is not a game’

Met verhalen van vluchtelingen (Uitleenbaar via de openbare bibliotheek)